Schroefdop, kunststof of kurk?

De natuurkurk, de traditionele afsluiting van een fles wijn, heeft over de jaren veel concurrentie gekregen: schroefdoppen, kunststof in kurkvorm, maar ook glazen stoppen. De beleving van de klant speelt steeds een grotere rol, zowel thuis als in het restaurant.

Voor de meesten hoort een fles wijn gesloten te zijn door natuurkurk en doet een schroefdop al snel goedkoop aan, en is de wijn ook al veroordeelt zonder dat deze ook maar is geproefd. De emotionele beleving laten we hier achterwege, dat blijft dat natuurlijk een persoonlijke smaak, maar het is te kort door de bocht om een wijn te beoordelen op de wijze waarop het is afgesloten.

De belangrijkste taak van een sluiting is simpelweg ervoor zorgen dat de wijn in de fles blijft en er geen lekkages plaatsvinden, hoe klein deze ook kan zijn. Van oudsher is de natuurkurk zeer geschikt vanwege een belangrijk eigenschap van kurk, elasticiteit en de daarbij behorende veerkracht.

Bij lage temperaturen krimpt een kurk en bij hogere temperaturen zet hij wat uit en dat over vele jaren. Een fles dat onder verschillende omstandigheden bewaard wordt zal zo goed afgesloten blijven. Een kunststofafsluiting bezit deze elasticiteit veel minder: eenmaal gekrompen zal zo’n sluiting niet meer uitzetten en kan er lucht van buiten binnendringen of, nog erger, wijn gaan lekken.

Kunststof sluitingen zijn een goede oplossing voor flessen die maximaal twee tot drie jaar bewaard kunnen worden. De schroefdop sluit echter helemaal af.

Tijdens de rijping van wijn op fles kan er geen lucht in en ook geen wijn uit. Dat betekent dat de frisheid en fruitigheid van de wijn wat langer bewaard kan blijven. Natuurkurk is, zeker op langere termijn, toch wat poreus, waardoor er kleine hoeveelheden lucht door de kurk heen in de wijn kunnen komen.

Er veel verschillende meningen of dit nu een positieve of negatieve eigenschap is: door het beetje lucht, zeer fijn gedoseerd, kan de wijn wellicht iets beter rijpen. Anderen vinden weer dat dit zorgt voor oxidatie en de wijn zo snel zijn fruitigheid verliest. Het gebruik van een schroefdop kan wijn op den duur zelfs reductief maken, dit komt doordat er helemaal geen lucht bij de wijn kan komen. Dit brengt een licht bedompte geur met zich mee. Wanneer de wijn eenmaal in het glas is geschonken, verdwijnt deze geur al snel door de inwerking van zuurstof uit de lucht.

Schroefdoppen en kurken komen naast elkaar voor. Zwitserse wijnen worden al van oudsher gebotteld met een schroefdop. Eind 20^e eerst zijn het vooral de wijnen uit de Nieuwe Wereld en Oostenrijkse wijnen dat gebruik maken van schroefdoppen. Daarna volgden vele Europese wijnhuizen, voornamelijk uit Duitsland en Frankrijk.